bron: RHO Adviseurs, klik op link voor volledig rapport
2.1.1 Achtergrond
Het bedrijventerrein Betterwird is een voor de regio belangrijk bedrijventerrein dat ruimte biedt voor onder andere zware bedrijvigheid. Betterwird wordt in de Structuurvisie Bundelingsgebied Regiostad Dokkum aangeduid als grootschalig bedrijventerrein. In deze Structuurvisie is de keuze gemaakt om, nadat de bestaande bedrijventerreinen vol zijn en geherstructureerd, nieuwe ruimte voor bedrijven te maken door het bedrijventerrein Betterwird uit te breiden. Deze uitbreiding vindt gefaseerd plaats onder de noemer Betterwird 3. In 2012 is voor fase 1 van Betterwird 3 een bestemmingsplan vastgesteld. Daarin is al een doorkijk gegeven naar de vervolgfase, waarbij rekening is gehouden met een afronding van de stadsrand en de eventuele komst van een westelijke rondweg tussen de Lauwersseewei en de Holwerderweg.
2.1.2 Ruimtelijke analyse
Aan de westzijde van Dokkum is al lange tijd bedrijvigheid aanwezig. Historisch concentreerde dit zich vooral rond de Dokkumer Ee. Betterwird is sinds de jaren '70 in ontwikkeling. Dit begon tussen de Rondweg-West, aan de zuidzijde van de Dokkumer Ee, en vervolgde in de jaren '80 met de planmatige ontwikkeling vanuit de Holwerderweg, aan de Fortuinweg en de Oostergoweg. De ontwikkeling van Betterwird 3, fase 1, is als een schil om deze bedrijven heen gelegd, aan de nieuwe Havelandoweg en een verlening van de Hendoweg.
Op het bedrijventerrein zijn geluidzoneringsplichtige bedrijven toegestaan. Rondom het terrein is om deze reden een geluidzone voor industrielawaai van kracht. De toegestane milieucategorieën zijn afgestemd op de afstand tot gevoelige functies (zoals woningen) buiten het bedrijventerrein. Langs de Dokkumer Ee gaat het om bedrijven uit milieucategorie 2 en 3 en in het overige gebied milieucategorie 4.1 en 4.2.
Het bedrijventerrein grenst aan het open agrarisch gebied. Hier ligt vooral grasland, waarin enkele solitaire erven liggen. Langs de Holwerderweg ligt het buurtschap Bornwird, waar enkele woningen en een agrarisch bedrijf aanwezig zijn. Aan de zuidzijde van het plangebied is de Dokkumer Ee aanwezig. Deze vaart is een kenmerkend element in het landschap en voor Dokkum en de regio van toeristisch-recreatief belang. De Dokkumer Ee maakt ook deel uit van de Elfstedenroute.
Het gebied is gevormd door de getijdengeul van het Peazenssysteem, die grofweg van het dorp Peazens tot aan Wânswert gelopen heeft. De getijdengeul heeft lange tijd slib en ander materiaal afgezet op de oevers, waardoor er kwelder- en oeverwallen zijn gevormd. Later zijn veelal ter plaatse van de oeverwallen dijken aangelegd die bescherming boden tegen de invloeden van de zee. Om dezelfde reden werden boerderijplaatsen verhoogd aangelegd. Het landschap kenmerkt zich door een grote openheid (weidegebied) met een grillige verkaveling en vooral geconcentreerd rond en in de dorpen en rond de boerderijplaatsen opgaande beplanting. Karakteristiek is het fijnmazig systeem van greppels die zich op de percelen bevinden. Dit 'greppeltjesland' werd aangelegd voor een betere ontwatering en draagkracht van de percelen.
De aanwezige landschappelijke kwaliteiten zijn de oude loop van de Peazens (later vergraven tot de Dokkumer Ee) en de daarbij behorende restanten van oeverwallen en vroege bedijkingen, oude boerderijpleatsen, en greppeltjesland en het jaagpad.
De nieuwe uitbreiding houdt afstand van de Dokkumer Ee om zo de ruimtelijke kwaliteit van de vaarroute en het cultuurhistorisch waardevolle landschap van het Peazenssysteem te behouden.
Een luchtfoto van het plangebied en omgeving is weergegeven in figuur 2.1.
2.2 Voorgenomen ontwikkeling
2.2.1 Visie en fasering
De gronden binnen Betterwird 3, fase 1 zijn inmiddels uitgegeven of in optie. Daarom wordt een vervolg gegeven aan de ontwikkeling van het bedrijventerrein. Binnen het Convenant Bedrijventerreinen Noordoost Fryslân 2022-2035 is ruimte voor een plancapaciteit van 10 hectare netto bedrijventerrein die direct bij recht mogelijk worden gemaakt. De uitbreiding in fase 2 omvat een zuidelijk en een westelijk deel. Het zuidelijke deel van fase 2 beslaat bruto ongeveer 9 hectare, waarvan 6 hectare als netto uitgeefbaar terrein kan worden uitgegeven. Het westelijke deel van fase 2 omvat ongeveer 7 hectare terrein, waarvan 4 hectare op termijn uitgegeven kan worden. Beide delen van fase 2 worden in dit bestemmingsplan 'bij recht' mogelijk gemaakt.
Voor de doorontwikkeling van Betterwird 3 is een actuele visie gemaakt. Naast een uitbreiding met fase 2 (die dit bestemmingsplan mogelijk maakt) gaat deze visie gaat ook uit van een afronding van het bedrijventerrein met een toekomstige fase 3 in westwaartse richting. De vormgeving van de rand van het bedrijventerrein refereert aan de geschiedenis van de Dokkum als vestingstad en de bolwerken rondom de binnenstad. De bestaande wegenstructuur wordt voortgezet en er wordt geanticipeerd op de mogelijke komst van een westelijke rondweg.
De stadsrand krijgt een groen karakter dat voor een passende landschappelijke inpassing zorgt. Door een beperking in bouwhoogte in de randen wordt een 'zachter' bebouwingsbeeld vanuit het omliggende landschap bereikt. Om de groene randen heen worden een forse oppervlakte water aangelegd, dat een toekomstbestendig en klimaatadaptief stedelijk gebied waarborgt en tevens gebruikt wordt ten behoeve van de watercompensatie-opgave. De wegenstructuur is voorzien van een laanbeplanting, die ervoor zorgt dat ook tussen de fasen van ontwikkeling sprake is van een verantwoorde landschappelijke afronding. Het beoogde, voorlopige, eindbeeld van Betterwird 3 is weergegeven in figuur 2.2.
